آل عمران ١١٤

از الکتاب
کپی متن آیه
يُؤْمِنُونَ‌ بِاللَّهِ‌ وَ الْيَوْمِ‌ الْآخِرِ وَ يَأْمُرُونَ‌ بِالْمَعْرُوفِ‌ وَ يَنْهَوْنَ‌ عَنِ‌ الْمُنْکَرِ وَ يُسَارِعُونَ‌ فِي‌ الْخَيْرَاتِ‌ وَ أُولٰئِکَ‌ مِنَ‌ الصَّالِحِينَ‌

ترجمه

به خدا و روز دیگر ایمان می‌آورند؛ امر به معروف و نهی از منکر می‌کنند؛ و در انجام کارهای نیک، پیشی می‌گیرند؛ و آنها از صالحانند.

ترتیل:
ترجمه:
آل عمران ١١٣ آیه ١١٤ آل عمران ١١٥
سوره : سوره آل عمران
نزول : ٣ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٢٠
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«یُسَارِعُونَ»: بر همدیگر پیشی می‌جویند.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

نزول

محل نزول:

اين آيه در همچون ديگر آيات سوره آل عمران در مدينه بر پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله نازل گرديده است. [۱]

شأن نزول آیات ۱۱۴ و ۱۱۵:[۲]

از عبدالله بن مسعود روايت شده كه شبى رسول خدا صلى الله عليه و آله نماز عشاء را به تأخير انداخته بود. وقتى كه به مسجد رفت مردم به حالت انتظار نشسته بودند به آن‌ها فرمود، آگاه باشيد كسى از اهل ساير اديان در چنين موقعى مانند شما به ياد خداوند نيست سپس آيه ۱۱۳ با اين آيات نازل گرديد.[۳]

تفسیر


نکات آیه

۱- ایمان به خدا و روز قیامت، امر به معروف، نهى از منکر و شتاب در کارهاى خیر، از ویژگیهاى برخى اهل کتاب (من اهل الکتب ... یؤمنون باللّه و الیوم الاخر و یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر و یسارعون فى الخیرات)

۲- تشریع امر به معروف و نهى از منکر، در آیین اهل کتاب (من اهل الکتب ... یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر) ظاهر این است که اوصاف مذکور براى اهل کتاب، با وصف اهل کتاب بودن آنان است.

۳- اهمیّت خاص امر به معروف و نهى از منکر (یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر) پس از ذکر ایمان به خدا و قیامت، عنوان کردن امر به معروف و نهى از منکر، بیانگر اهمیّت ویژه آن است.

۴- ایمان به خدا و روز واپسین، امر به معروف و نهى از منکر و شتاب ورزیدن به کارهاى نیک، ملاک ارزش و شایستگى (صالح بودن) (یؤمنون ... یسارعون فى الخیرات و اولئک من الصالحین)

۵- ایمان به خدا و روز واپسین، امر به معروف و نهى از منکر، از اصول مشترک اعتقادى و عملى ادیان الهى (من اهل الکتب ... یؤمنون باللّه و الیوم الاخر و یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر)

۶- گروهى از اهل کتاب که اطاعت خدا نمودند و به هنگام شب آیات الهى را تلاوت کردند و سجده به درگاهش نمودند، از زمره صالحان هستند. (من اهل الکتب امة قائمة ... و اولئک من الصالحین)

۷- گروهى از اهل کتاب که مؤمن به خدا و روز واپسین و امرکننده به معروف و نهى کننده از منکر و شتاب کنندگان به نیکیها هستند، از تبار صالحان هستند. (من اهل الکتب امة ... یؤمنون باللّه ... و اولئک من الصالحین)

۸- قیام به امر دین (اطاعت خدا) تلاوت آیات خدا، سجده به درگاه او، ایمان به خدا و معاد، امر به معروف و نهى از منکر و شتاب در امور خیر، ویژگى امّت شایسته و صالح (امة قائمة ... و اولئک من الصالحین)

۹- لزوم رعایت عدالت در برآورد شخصیّت انسانها و احترام به ارزشهاى متعالى انسانى آنان (لیسوا سواء من اهل الکتب امة ... یؤمنون باللّه) با اینکه افراد مذکور در آیه اهل کتاب هستند، در بررسى کارهاى آنان، رعایت عدالت شده است.

۱۰- صالح شدن انسانها، در گرو ایمان به خدا، معاد، امر به معروف و نهى از منکر (اصلاح دیگران) و شتاب در کارهاى نیک است. (یؤمنون باللّه ... و اولئک من الصالحین)

۱۱- صالح شدن انسانها، در گرو استوارى در اطاعت خدا، تلاوت آیات الهى به هنگام شب و سجده به درگاه او (امة قائمة ... و هم یسجدون ... و اولئک من الصالحین)

۱۲- ستایش خداوند، از مؤمنین اهل کتاب (من اهل الکتب امة ... یؤمنون باللّه)

۱۳- قیام به طاعت خدا، تلاوت آیات او، سجده به درگاه او، ایمان به خدا و معاد، امر به معروف و نهى از منکر و شتاب در نیکیها، حبل الهى است.* (ضربت علیهم الذّلّة ... الّا بحبل من اللّه ... لیسوا سواءً من اهل الکتب ... یؤمنون باللّه ... و یسارعون فى الخیرات) به نظر مى رسد صفات مذکور، بیانگر «حبل اللّه» است; چون دارندگان این صفات، قطعاً از ذلت به دور هستند.

۱۴- صالحان از اهل کتاب، آسوده از ذلّت و مسکنت و ایمن از غضب الهى (ضربت علیهم الذّلّة ... لیسوا سواءً من اهل الکتب امّة قائمة ... و اولئک من الصالحین)

۱۵- عبداللّه بن سلام و گروهى از اهل کتاب، به اسلام گرویدند و از زمره صالحان گردیدند. (من اهل الکتب امّة قائمة ... و اولئک من الصالحین) در شأن نزول آمده است: چون عبداللّه بن سلام و گروهى اسلام آوردند; احبار یهود گفتند تنها اشرار ما به پیامبر(ص) ایمان آوردند. (مجمع البیان).

موضوعات مرتبط

  • آیات خدا: تلاوت آیات خدا ۶، ۸، ۱۱، ۱۳
  • ادیان: هماهنگى ادیان ۵
  • ارزش: ملاکهاى ارزش ۹
  • ارزیابى: ملاکهاى ارزیابى ۹
  • اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱۵
  • اطاعت: از خدا ۶، ۸، ۱۱، ۱۳
  • امتها: بهترین امتها ۸
  • امر به معروف:۱، ۲، ۵، ۷، ۸، ۱۳ آثار امر به معروف ۱، ۲، ۵، ۷، ۸، ۱۳ ۱۰ ; ارزش امر به معروف ۱، ۲، ۵، ۷، ۸، ۱۳ ۴ ; اهمیت امر به معروف ۱، ۲، ۵، ۷، ۸، ۱۳ ۳
  • اللّه: غضب اللّه ۱۴
  • اهل کتاب: دین اهل کتاب ۲ ; تهجّد اهل کتاب ۶ ; صالحان اهل کتاب ۶، ۱۴ ; مؤمنان اهل کتاب ۱، ۶، ۷، ۱۲
  • ایمان: آثار ایمان ۱۰ ; ارزش ایمان ۴ ; ایمان به خدا ۱، ۴، ۵، ۷، ۸، ۱۰، ۱۳ ; ایمان به قیامت ۱، ۴، ۵، ۷، ۸، ۱۰ ; ایمان به معاد ۱۳
  • تهجّد: آثار تهجّد ۱۱
  • حبل اللّه:۱۳
  • دین: پذیرش دین ۱۵
  • ذلت: عوامل رهایى از ذلت ۱۴
  • رشد: عوامل رشد ۱۰، ۱۱
  • سجده: آثار سجده ۱۱ ; اهمیت سجده ۸، ۱۳
  • صالحان:۷، ۱۵
  • عدالت: در ارزیابى ۹
  • قیامت:۱، ۴، ۵، ۷، ۸، ۱۰
  • مدح و ذم:۱۲
  • مؤمنان: مقام مؤمنان ۱۲
  • نیکى: شتاب در نیکى ۱، ۴، ۷، ۸، ۱۰، ۱۳
  • نهى از منکر:۱، ۲، ۵، ۷، ۸، ۱۳ آثار نهى از منکر ۱، ۲، ۵، ۷، ۸، ۱۳ ۱۰ ; اهمیت نهى از منکر ۱، ۲، ۵، ۷، ۸، ۱۳ ۳ ; ارزش نهى از منکر ۱، ۲، ۵، ۷، ۸، ۱۳ ۴

منابع

  1. طبرسي، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌۲، ص ۶۹۳.
  2. محمدباقر محقق،‌ نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شيخ طوسي و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص ۱۴۱.
  3. مسند احمد و ديگران از علماى عامه.